بدون شک زمانی که به هایپر مارکت ها و فروشگاه ها مراجعه می کنید؛ روغن زیتون هایی با عنوان روغن زیتون تصفیه شده رو توی قفسهها دیدهاید. ممکن است در آن لحظه برایتان سوال شود که روغن زیتون تصفیه شده چیست و چه تفاوتی با روغن زیتون فرابکر داره؟
با ما همراه باشید تا بیشتر با این نوع روغن زیتون و کاربردهای آن آشنا شوید.
روغن زیتون تصفیه شده چیست؟
روغن زیتون به دو دسته عمده تقسیم می شود: تصفیه شده و تصفیه نشده.
روغن زیتون تصفیه شده در مقایسه با روغن های فرابکر که هیچ گونه افزودنی و فرآیند خاصی در آنها انجام نمی شود؛ این نوع روغن ها تحت پردازش بیشتری مانند خنثی کردن اسیدهای چرب و حذف فسفولیپیدها قرار میگیرد تا هرگونه ذرات و ناخالصی آن از بین برود.
اغلب، روغن با یک ماده قلیایی مخلوط و در یک سانتریفیوژ شسته میشود. روغن تصفیه شده بسیار بیشتر از روغن تصفیه نشده، پردازش میشود و بدین منظور، محصولی با ماندگاری طولانیتر، نقطه دود کمتر و ذرات کمتر تولید میکند. روغنهای تصفیه شده اغلب برای سرخ کردن در دماهای بالا بهتر هستند
روغن زیتون تصفیه شده معمولاً طعم و بو ندارد و رنگ روشن یا حتی بی رنگی دارد.
چندین فرآیند مختلف تصفیه وجود دارد که ممکن است در روغن زیتون استفاده شود. بسته به این که سازنده در تلاش است چه ویژگی هایی را در روغن تغییر دهد؛ فرایندهای تصفیه روغن زیتون متفاوت خواهد بود.
فرآیند تصفیه روغن زیتون شامل پنج مرحله است که این مراحل شامل:
بلیچینگ
روغن تا دمای ۲۱۲ درجه فارنهایت گرم می شود تا رنگدانه ها به طور کامل از بین برود تا رنگ روغن روشن تر شود.
صمغ زدایی (معروف به تصفیه آب)
روغن با آب داغ، بخار یا آب مخلوط با اسید تصفیه می شود و سپس در یک سانتریفیوژ با سرعت بالا چرخانده می شود و پلی فنول های سالم و فسفولیپیدهای صمغی را از بین می برد
بو زدایی
مزه ها و عطره تند زیتون با حرارت دادن روغن تا زمانی که به محدوده دمایی ۳۰۰ درجه تا ۵۰۰ درجه فارنهایت برسد از بین می رود.
خنثی سازی
رنگ و اسیدهای چرب آزاد با سود سوزآور یا لیمو از بین می روند
خالص سازی روغن
در این مرحله، روغن به سرعت سرد شده تا مواد جامد مثل موم از روغن جدا شوند
روغن زیتون تصفیه شده معمولاً بدون طعم و بو است و رنگش روشن یا حتی بیرنگ است. این نوع روغن معمولاً برای آشپزی و پخت و پز مناسب است، زیرا خالصتر و با کیفیتتر است و به غذاها طعم یکنواختتری میدهد.
روغن زیتون فرابکر یا روغن زیتون تصفیه شده
روغن زیتون فرابکر با حرارت، مواد شیمیایی یا روش دیگری که کیفیت روغن زیتون طبیعی را تغییر دهد، استیصال نمی شود. به همین دلیل ، روغن زیتون فرابکر طعم و عطر بهتری داشته و از خواص بیشتری نسبت به دیگر روغن ها برخوردار است.
البته انتخاب بین روغن زیتون فرابکر و تصفیه شده بستگی به مورد مصرف و ترجیحات شما دارد. در ادامه، توضیحاتی را ارائه میدهم تا به شما کمک کنم تصمیم بهتری بگیرید:
روغن زیتون فرابکر (Extra Virgin Olive Oil)
این نوع روغن دارای طعم و عطر معطری است که از زیتونها ناشی میشود. این طعم ممکن است در غذاهای شما تاثیر مثبتی داشته باشد.
روغن زیتون فرابکر دارای مواد مفید بسیاری است، از جمله آنتیاکسیدانها و چربیهای سالم که به قلب و سلامتی عروق خونی کمک میکنند.
بهترین کاربرد این نوع روغن در سالادها، سسها و مصارف خام میوه و سبزیجات است.
روغن زیتون تصفیه شده (Refined Olive Oil)
روغن زیتون تصفیه شده معمولاً بدون طعم و بوی مشخصی است و به طعم خنثی نزدیکتر است.
این نوع روغن ممکن است در پخت و پز با دماهای بالا مناسب باشد، زیرا نقطه دود بالاتری دارد. همچنین، ممکن است برای سرخکردن مواد مورد استفاده قرار گیرد.
روغن زیتون تصفیه شده از بسیاری از فواید سلامتی روغن زیتون فرابکر محروم است، چرا که در فرآیندهای تصفیه، مواد مفید آن به طور کامل حذف میشوند.
بنابراین، اگر برای مصارف خام مثل سالادها و مصارف سلامتی به دنبال یک روغن با طعم و عطر گیاهی هستید، روغن زیتون فرابکر را انتخاب کنید. اما اگر برای پخت و پز با دماهای بالا یا به دنبال یک روغن با طعم خنثی هستید، روغن زیتون تصفیه شده ممکن است مناسبتر باشد.
در نهایت، بسته به نیازها و ترجیحات شما، میتوانید هر دو نوع روغن را در آشپزخانهتان داشته باشید و بر اساس نوع غذا و مصرف مورد نیاز، از آنها استفاده کنید.
معمولا همه ما در فروشگاه با عنوان روغن زیتون معمولی برخورد داشته ایم؛ این روغن ها معمولا ترکیبی از از روغن زیتون تصفیه شده و فوق بکر است. خواص و فواید این نوع روغن زیتون نیز به هیچ عنوان نمی تواند با فواید روغن زیتون فوق بکر برابری کند.
در پایان، اگر می خواهید مطمئن شوید که روغن زیتونی که دریافت می کنید به هیچ وجه تصفیه نشده است، روغن زیتون فوق بکر را انتخاب کنید.
کاربرد روغن زیتون تصفیه شده
روغن زیتون تصفیه شده به عنوان یک روغن با خصوصیتهای مختلف و خنثیتر در طعم و بو نسبت به روغن زیتون فرابکر مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع روغن، در برخی کاربردهای آشپزی و پخت و پز به خوبی مناسب است. در ادامه، کاربردهای روغن زیتون تصفیه شده را برای شما توضیح میدهم:
سرخ کردن مواد
روغن زیتون تصفیه شده برای سرخ کردن مواد به دلیل نقطه دود بالاتری که دارد، بسیار مناسب است. از جمله موادی مانند سیبزمینی، مرغ، ماهی و مواد دیگر میتوانند با استفاده از این روغن سرخ شوند.
پخت غذاها با دمای بالا
برخی غذاها نیاز به پخت با دماهای بالا دارند؛ در این صورت روغن زیتون تصفیه شده به عنوان یک گزینه مناسب برای پخت این نوع غذاها مورد استفاده قرار میگیرد. مانند پخت گوشت قرمز یا پیتزا در فر.
پخت و پز در یخچال
محافظت از رب و ترشی در برابر کپک زدگی
از این نوع روغن برای محافظت از موادی مانند سبزیجات ترشی و مخلفات استفاده میشود. روغن زیتون تصفیه شده باعث ایجاد یک لایه حفاظتی بر روی مواد میشود.
تهیه خلالها و دسرها
برای تهیه خلالها، دسرها و کلوچهها نیز میتوان از روغن زیتون تصفیه شده استفاده کرد. این روغن به دلیل خنثی بودن طعم، مواد دیگر را برجسته میکند.
پخت و پز در آشپزخانههای صنعتی
در رستورانها و آشپزخانههای صنعتی که نیاز به مقدار بزرگی از روغن دارند، روغن زیتون تصفیه شده ممکن است به عنوان یک روغن مخلوط استفاده شود.
مهم است به خواص و نقطه دود روغن زیتون تصفیه شده توجه داشته باشید و از آن در کاربردهای مناسب استفاده کنید. برای کاربردهایی که نیاز به طعم و بوی مشخص زیتون ندارند، روغن زیتون تصفیه شده گزینهی مناسبی خواهد بود.
آیا باید روغن زیتون تصفیه شده بخرید؟
در برخی موارد، پالایش روغن یک نکته مثبت است زیرا طعم، رنگ و قوام را بهبود می بخشد. با این حال، در مورد روغن زیتون تصفیه شده که بسیاری از ویژگی های روغن زیتون از جمله طعم لذیذ، رنگ غنی، چربی های سالم و آنتی اکسیدان های خوب را از بین می برد؛ نمی توان به طور دقیق گفت که استفاده از این نوع روغن درست است یا خیر.
روغن زیتون تصفیه شده طعم، بو و ظاهری شبیه به بسیاری از روغن های دیگر مانند روغن نباتی دارد. در حالی که روغن زیتون تصفیه نشده و فرابکر با طعم دلپذیری که دارد؛ طعم خاصی به غذاهای شما می دهد.
البته افرادی که هر دلیلی عطر و طعم تلخ روغن زیتون های فرابکر را دوست ندارند؛ روغن های تصفیه شده جایگزین مناسبی برای آنهاست.